Jaarupdate 2023-2024 Chiari Malformatie en Syringomyelie bij de Dwergkeeshond

Chiari malformatie is een aangeboren afwijkende ligging van de kleine hersenen. Het onderste stukje van de kleine hersenen ligt hierbij niet meer in de schedel, maar reikt tot in het wervelkanaal. De aandoening is genoemd naar dokter Chiari, de arts die dit syndroom beschreven heeft. Chiari malformatie en syringomyelie (holtevorming in het ruggenmerg) komen bij diverse kleine hondenrassen voor. Met name de Cavalier King Charles Spaniël is hierdoor ernstig aangedaan. Middels een screeningsonderzoek is gebleken dat ook bij de Dwergkeeshond (Pomeraniaan) deze aandoeningen veel voorkomen. Om Chiari malformatie en syringomyelie  effectief aan te pakken, wordt er sinds enkele jaren door het onderzoeksteam van het Expertisecentrum Genetica Diergeneeskunde intensief onderzoek verricht, gericht op het identificeren van genetische oorzaken, het screenen van honden en het ontwikkelen van behandelings- en preventiestrategieën. 

Screeningsprogramma en Onderzoeksmethoden 

Onderzoeker Paul Mandigers vertelt: ‘Om meer inzicht te verkrijgen in de symptomen die kunnen dienen als betrouwbare indicatoren van de aandoening, hebben we sinds 2019 meer dan duizend Dwergkeeshonden onderzocht met behulp van MRI-scans. Daarnaast zijn er ook ruim 200 Dwergkeeshonden onderzocht door middel van een CT-scan. Van de onderzochte honden bleek 50 procent een milde vorm van Chiari malformatie te vertonen, terwijl bij 25 procent syringomyelie werd vastgesteld. Syringomyelie is een aandoening waarbij zich holtes vormen in het ruggenmerg.’ 

Daarnaast heeft het onderzoeksteam DNA-profielen van meer dan 600 honden geïsoleerd en geanalyseerd. Eind 2022 zijn 94 Dwergkeeshonden onderzocht om overeenkomstige patronen in honden met deze aandoeningen aan het licht te brengen. Daarbij is er door middel van vragenlijsten informatie verzameld over de klinische verschijnselen, om zo te kunnen bepalen welke behandeling het meest effectief is voor de honden. 

Door de gegevens vanuit het onderzoek te combineren, kunnen onderzoekers het ziektebeeld nauwkeurig in kaart brengen en fokadviezen geven om de verspreiding van de aandoeningen te verminderen. Bovendien wordt er gebruik gemaakt van geavanceerde artificial intelligence software voor een betere analyse van de beelden. 

Betrouwbare Gedragsindicatoren voor Chiari Malformatie 

‘De resultaten tonen aan dat specifieke symptomen zoals het krabben van de schouders en nek kunnen dienen als betrouwbare indicatoren voor Chiari malformatie. Daarnaast blijkt dat bepaalde symptomen, zoals het likken en bijten van de voeten, kunnen fungeren als betrouwbare aanwijzingen voor de aanwezigheid van Syringomyelie’, aldus Paul Mandigers Universitair Hoofddocent bij het Expertisecentrum Genetica Diergeneeskunde. ‘Deze bevindingen zijn cruciaal voor het tijdig identificeren en behandelen van getroffen honden.’ De resultaten van het onderzoek zijn gepubliceerd in het toonaangevende tijdschrift Frontiers. Een kleine ‘follow-up’ studie waarbij gekeken is naar de progressie van syringomyelie in de tijd is inmiddels ook gepubliceerd in ditzelfde tijdschrift. En een eerste aanzet om de honden beter te kunnen fenotyperen met behulp van CT en MRI is gepubliceerd in het blad ‘Animals’.   

Conclusie 

Het onderzoek naar Chiari malformatie en syringomyelie bij Dwergkeeshonden toont de kracht van samenwerking tussen wetenschappers, fokkers en dierenartsen. ‘Met gerichte screeningsprogramma's en genetische analyses streven we ernaar om het welzijn van de Dwergkeeshond te verbeteren en de verspreiding van erfelijke aandoeningen te verminderen. Met deze nieuwe inzichten zijn we een stap dichter bij een toekomst waarin Chiari malformatie en syringomyelie geen bedreiging meer vormt voor de Dwergkeeshond en andere kwetsbare rassen’, benadrukt Paul Mandigers.