Jaarupdate 2023-2024 Siberische Husky's zonder overbeet: "Een Stap Vooruit in Genetisch Onderzoek"

Siberische Husky’s worden helaas soms geboren met een overbeet, die ontstaat door een te korte onderkaak in relatie tot de bovenkaak. Dit kan leiden tot pijnlijke complicaties die in sommige gevallen een chirurgische ingreep vereisen. 

Enkele jaren geleden ontdekte een fokker van Siberische Husky’s dat drie pups uit een nest werden geboren met een overbeet, een aandoening veroorzaakt door een te korte onderkaak (malocclusie klasse 2) in combinatie met een te lange bovenkaak. Deze afwijking kan leiden tot een verkeerde ontwikkeling van het gebit en kan ernstige pijn veroorzaken doordat de onderhoektanden in het verhemelte prikken. Vaak is een operatie nodig om het welzijn van de honden te waarborgen. Dierenarts-onderzoeker Christina Kijan van het Expertisecentrum Genetica Diergeneeskunde, die de moleculaire achtergrond van erfelijke ziekten bij rashonden bestudeert, benadrukt: ‘Het is essentieel om deze aandoening te herkennen en te behandelen om het lijden van de honden te minimaliseren.’ 

Het Onderzoek naar Overbeet bij Siberische Husky's 

Een uitgebreide inventarisatie van het ras tussen 2006 en 2020 onthulde dat 30 Siberische Husky’s werden geboren met malocclusie klasse 2. Hiervan waren er negentien afkomstig uit 14 nesten waarin de ouders nauw verwant waren. Christina Kijan merkt op: ‘De proportie van lijders binnen deze nesten is vastgesteld op 0,22, wat aangeeft dat een aanzienlijk deel van de pups getroffen wordt door deze aandoening.’ Het doel van het project is om de erfelijke oorzaken van de overbeet bij Siberische Husky’s te achterhalen. Met deze kennis kan een DNA-test worden ontwikkeld, die fokkers kunnen gebruiken om te voorkomen dat dragers van de oorzakelijke mutatie met elkaar worden gecombineerd. Hiermee kan worden voorkomen dat er nog Siberische Husky-pups met een overbeet worden geboren.  

Relevantie voor Andere Rassen en de Humane Geneeskunde 

Het probleem van overbeet is niet beperkt tot Siberische Husky’s. Ook andere sledehondenrassen zoals de Alaskan Husky, Alaskan Malamute en European Sled Dog, vertonen deze aandoening. Christina Kijan benadrukt: ‘Het ontwikkelen van een genetische test voor Siberische Husky’s kan mogelijk ook nuttig zijn voor andere rassen. Bovendien kan de informatie over de genetische achtergrond van deze aandoening bijdragen aan het begrip van soortgelijke aandoeningen bij mensen, wat het onderzoek ook relevant maakt voor de humane geneeskunde.’ 

DNA-Monsters en Genetische Analyse 

Eigenaren van honden met een overbeet zijn benaderd om wangslijmmonsters of bloed van hun honden in te sturen voor DNA-isolatie. Kijan vertelt: ‘We hebben voldoende materiaal ontvangen van lijders, ouders en controlehonden om te beginnen met de DNA-analyse.’ In 2022 hebben eigenaren van 162 honden met een Embark DNA-profiel toestemming gegeven om de gegevens van hun honden te gebruiken als controlemateriaal. Deze groep omvat 130 Siberische Husky’s en 32 Alaskan Husky’s, die ook overbeten in hun familielijn hebben. 

In 2023 is de DNA-database verder uitgebreid. ‘Op 15 april reisden bijna 80 Siberische Husky’s naar de faculteit Diergeneeskunde Universiteit Utrecht om bloed af te staan voor DNA-isolatie. Daarnaast werden van 11 honden wangslijmvliesmonsters afgenomen voor genotypering’, licht Christina Kijan toe. Ook in de zomer werd een tweede groep van 17 Siberische Husky’s onderzocht. Het onderzoek breidde zich uit toen bleek dat meer verwante sledehondenpopulaties ook overbeten vertoonden. 

Genetische Analyse en Toekomstige Richtingen 

Met behulp van SNP-genotypering is een eerste analyse uitgevoerd. Onderzoeker Christina Kijan geeft aan: ‘De eerste resultaten laten zien dat het overervingspatroon niet simpel recessief is, wat suggereert dat de aandoening complexer kan zijn dan aanvankelijk gedacht.’ Verdere analyse met geavanceerde programma’s en uitbreiding van de huidige database is nodig om significante DNA-gebieden te identificeren. 

Bewustwording en Toekomstige Inzichten 

Dankzij de inzet van fokkers en onderzoekers is de bewustwording over de aandoening sterk toegenomen. Christina Kijan concludeert: ‘Het project heeft aangetoond dat overbeten niet alleen voorkomen in de Siberische Husky-populatie, maar ook in andere verwante sledehondenrassen. Dit benadrukt de noodzaak voor verder onderzoek.’ Door deze gezamenlijke inspanning hoopt men uiteindelijk de genetische oorzaak te identificeren en de geboorte van honden met deze pijnlijke aandoening te voorkomen.